اطفا حریق تابلو برق

تابلو برق در هر سیستمی به مجموعه ای متشکل از تجهیزات الکتریکی فرمان و قدرت گفته میشود که در کنار یکدیگر برای اهداف خاصی فعالیت میکنند. این اهداف میتواند شامل توزیع برق، دریافت، پایش و ارسال فرمان و یا ترکیبی از این دو باشد. از آنجا که این تجهیزات از نوع الکتریکی هستند بنابراین برای پیشگیری از حریق و یا اطفا حریق راهکارهای مخصوص به خود را انتخاب نماییم. برای اینکار می بایست اول از همه با انواع حریق و کلاس بندی حریق آشنا شویم.

کلاس حریق تجهیزات الکتریکی کدام است؟

در تصاویر زیر کلاس بندی انواع مختلف حریق مطابق استاندارد NFPA و BS-EN ارائه شده است. همانطور که دیده می شود تجهیزاتی که جریان الکتریسیته در آنها وجود داشته باشد در طبقه بندی استاندارد NFPA جزو کلاس C و در طبقه بندی استاندارد BS جزو کلاس E قرار میگیرند. به منظور جلوگیری از اشتباه در این بخش فقط کلاس حریق تجهیزات الکتریکی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

کلاس بندی حریق بر اساس استانداردهای بین المللی

کلاس بندی حریق بر اساس استاندارد NFPA

نحوه آتش‌سوزی تابلو برق به چه صورت است؟

در برخی موارد آتش‌سوزی توسط سایر تجهیزات و کالاها شروع میشوند و حریق خود را به تابلو برق رسانده و موجب آتش سوزی در این بخش میگردند اما عمده موارد آتش‌سوزی در تابلو برق از خود تجهیزات موجود در آن شروع می گردد.

جریان الکتریسیته در هر فضایی و با هر ولتاژ، موجب ایجاد حرارت و گرما میشود. جریان عبوری از هر دستگاه یا سیم بسته به عواملی نظیر دمای محیط، میزان آمپر گذرنده، تجهیزات حفاظتی قطع کننده (مانند فیوز یا …)، سطح مقطع سیم، طول سیم و همچنین عوامل فیزیکی مانند خراشیده شدن رویه سیم باعث ایجاد حرارت میگردد. جریان گذرنده از هر تجهیز در صورتی که به هر دلیلی بیشتر از حد مجاز گردد موجب ایجاد حرارت بالا شده و این حرارت بالا، باعث ایجاد جرقه و سوزاندن روکش سیم یا سایر تجهیزات که عمدتا ترکیبی از پلاستیک و مس هستند خواهد شد.

در خیلی از موارد دیده شده است که تجهیزات الکتریکی با گذراندن عمر مفید خود، کاهش چشمگیری در عملکرد خواهند داشت و در چنین شرایطی، نوسان جریان الکتریسیته باعث ایجاد جرقه و گسترش شعله در تمام تابلو برق خواهد شد.

نحوه اطفا حریق تابلو برق (و تجهیزات الکتریکی) چگونه است؟

سیستم های اطفا حریق پایه آبی (شامل آب و فوم) به هیچ وجه نباید برای تجهیزات الکتریکی که جریان الکتریسیته دارند استفاده شود چراکه خود باعث ایجاد جرقه و خطرات برق گرفتگی خواهد شد.

استفاده از سیستم اطفا حریق پودری نیز برای تابلو برق توصیه نمیشود چراکه پس از اطفا حریق در این روش، پودری که باعث خفگی آتش شده است در تمامی منافذ، بوردهای الکتریکی و سایر تجهیزات توسط فشار هوا نفوذ کرده و باعث از کار افتادگی تابلو برق و تجهیزات الکتریکی میگردد. همچنین خود پودر در بلند مدت باعث مقاومت در بوردهای الکتریکی و جلوگیری از جریان رسانی خواهد شد و در ادامه همین عامل باعث ایجاد جرقه در تجهیزات الکتریکی میگردد.

بهترین نوع سیستم اطفا حریق تابلو برق و تجهیزات الکتریکی استفاده از گازهای خاموش کننده حریق است. سیستم هایی مانند اطفا حریق با گاز FM200، CO₂، IG55، NOVEC1230 از بهترین و موثرترین انواع سیستم اطفا حریق برای تجهیزات الکتریکی می باشند.

در این سیستم ها گاز به عنوان عامل خاموش کننده در تمام تابلو برق پخش خواهد شد و با فرآیند گرما گیری (خنک سازی) و ورود به زنجیره واکنش های حریق باعث شکستن این زنجیره و در نهایت اطفا حریق می گردند و به دلیل اینکه این گازها رسانا نبوده و همچنین پسماندی از خود برجای نخواهد گذاشت، باعث ایجاد مخاطرات بعدی نیز نخواهد شد.

شرکت ایمن پرتو آریا با در نظر داشتن خطرات و حساسیت کاربری های هر فضا (اتاق سرور، اتاق برق، اتاق کمپرسور و …) میتواند شما را در ایمن نگهداشتن تجهیزات راهنمایی کند. شما به راحتی میتوانید ارزانترین تجهیزات آتش نشانی خود را در سریعترین زمان دریافت کنید. شما میتوانید برای مشورت یا دریافت خدمات با شماره 91018567-021 تماس بگیرید.

کپسول آتش نشانی مناسب برای حریق الکتریکی کدام است؟

کپسول مناسب برای آتش‌سوزی در تجهیزات الکتریکی از نوع کپسول CO₂ بوده و این خاموش کننده ها رایج تر و قابل دسترس تر هستند. در حالت عادی برای افراد آموزش ندیده از کپسول های CO₂ با وزن 6 کیلوگرم استفاده می شود و در مکان هایی که پست برق یا اتاق های برق وجود دارند از کپسول های چرخدار CO₂ با وزن 25 یا 50 کیلوگرم در کنار این کپسول ها استفاده میگردد.

آیا می توان از کپسول آب و گاز و یا کپسول فوم برای خاموش کردن حریق الکتریکی استفاده کرد؟

خیر. از آنجا که آب یک رسانا است در صورتی که برای اطفا حریق تابلو برق یا تجهیزات الکتریکی مخصوصا زمانی که جریان الکتریسیته در آن جاری است از آب استفاده شود باعث ایجاد اتصال کوتاه و جرقه های پی در پی شده و در عمل وضعیت شعله رو به گسترش خواهد رفت. همچنین اطفا حریق فوم به دلیل اینکه کف در ترکیب با آب است اوضاع تابلو برق و تجهیزات الکتریسیته را بهبود نخواهد بخشید بنابراین باید از این دو عامل به شدت پرهیز کرد.

آنچه باید در مورد حریق الکتریکی و کپسول آتش نشانی ویژه آن بدانیم

حریق در تابلو برق های صنعتی و فشار قوی بسیار خطرناک است و اطفا حریق در این حالت بسیار مشکل و پیچیده. چرا که فاصله نزدیکی به منشا حریق نسبت به حالت عادی بیشتر بوده و نباید به تجهیزات دارای ولتاژ بالا نزدیک شد.

توجه به میزان گسترش حریق یکی از مهمترین پارامترها برای اطفا آن است. اگر حریق به حدی گسترش یافته بود که امکان خاموش کردن توسط کپسول های دستی وجود نداشت می بایست از نیروهای امداد آموزش دیده درخواست کمک کرد.

کپسول های گاز CO₂ نباید در محیط بسته مورد استفاده قرار گیرد چراکه برای انسان هایی که در آن محیط حضور دارند باعث ایجاد مخاطره میگردد. بنابراین در زمان استفاده از این کپسول در اتاق بسته افراد حاضر حتما باید مجهز به کپسول اکسیژن باشند.