جعبه آتش نشانی چیست؟ راهنمای کامل کاربرد، انواع و خرید

جعبه آتش نشانی یک از ضروری ترین الزامات هر ساختمانی است. ایمنی در برابر حریق، یکی از حیاتی‌ترین جنبه‌های طراحی و نگهداری ساختمان‌ها است. در میان انبوه تجهیزات ایمنی، جعبه آتش نشانی (Fire Hose Box) به عنوان یکی از اولین خطوط دفاعی در برابر آتش‌سوزی، نقشی انکارناپذیر دارد. اما جعبه آتش نشانی چیست و چرا وجود آن در هر ساختمانی تا این حد ضروری است؟ در این راهنمای کامل، به بررسی جامع این تجهیز، از تعریف و کاربرد گرفته تا نکات کلیدی برای خرید جعبه آتش نشانی می‌پردازیم.

📖  مطالعه کنید : نصب سیستم اعلام حریق✅

جعبه آتش نشانی چیست؟

اگر بخواهیم یک تعریف جعبه آتش نشانی به زبان ساده ارائه دهیم، این وسیله یک محفظه یا کابینت اختصاصی است که معمولاً روی دیوار نصب می‌شود و تجهیزات اساسی اطفاء حریق را در خود جای می‌دهد. این تجهیزات، که مهم‌ترین آن‌ها شیلنگ و آب پرفشار است، برای واکنش سریع در دقایق اولیه آتش‌سوزی طراحی شده‌اند. کاربرد جعبه آتش نشانی این است که به ساکنین یا افراد آموزش‌دیده اجازه می‌دهد تا قبل از رسیدن نیروهای آتش‌نشانی، اقدام به مهار یا خاموش کردن شعله‌های کوچک کنند. به همین دلیل، جعبه آتش نشانی جزو تجهیزات ایمنی ضروری در هر ساختمان محسوب می‌شود.

کاربرد جعبه آتش نشانی در ساختمان‌ها

نقش جعبه آتش نشانی در مواقع اضطراری

نقش اصلی این جعبه، «واکنش سریع» است. در هنگام بروز حریق، ثانیه‌ها سرنوشت‌ساز هستند. دسترسی فوری به یک منبع آب پرفشار یا کپسول آتش‌نشانی می‌تواند تفاوت بین یک حادثه جزئی و یک فاجعه بزرگ را رقم بزند. این جعبه‌ها دقیقاً برای همین «دسترسی فوری» طراحی شده‌اند.

اهمیت استفاده در ساختمان‌های مسکونی، اداری و صنعتی

استفاده از جعبه آتش نشانی به هیچ عنوان محدود به یک نوع کاربری خاص نیست.

• در ساختمان‌های مسکونی: به ساکنین این امکان را می‌دهد که آتش‌سوزی‌های کوچک (مانند آتش‌سوزی در آشپزخانه) را قبل از گسترش، مهار کنند.
• در محیط‌های اداری و تجاری: از دارایی‌ها، اسناد و مهم‌تر از همه، جان کارمندان محافظت می‌کند.
• در مراکز صنعتی و کارگاه‌ها: که اغلب با مواد قابل اشتعال سروکار دارند، وجود این جعبه‌ها یک الزام حیاتی برای کنترل خطرات است.

جدول مشخصات فنی رایج جعبه‌های آتش نشانی

اجزای تشکیل‌دهنده جعبه آتش نشانی

برای درک کامل این سیستم، باید با اجزای جعبه آتش نشانی آشنا شویم. تجهیزات داخل جعبه آتش نشانی معمولاً شامل موارد زیر است:

شیلنگ و قرقره

بخش اصلی، یک شیلنگ بلند (معمولاً از جنس برزنت یا لاستیک) است که به دور یک قرقره مخصوص پیچیده شده تا باز کردن آن آسان و سریع باشد و از گره خوردن شیلنگ جلوگیری شود.

کپسول آتش‌نشانی

بسیاری از جعبه‌های مدرن، به‌ویژه مدل‌های دو درب، فضایی مجزا برای نگهداری یک یا چند کپسول آتش‌نشانی (مانند CO2 یا پودر و گاز) دارند تا برای انواع مختلف حریق، گزینه مناسب در دسترس باشد.

شیر و نازل آب

یک شیر ورودی (شیر فلکه) که جعبه را به سیستم لوله‌کشی آب ساختمان متصل می‌کند و یک نازل در انتهای شیلنگ که وظیفه کنترل جریان و الگوی پاشش آب (پیوسته یا مه‌پاش) را بر عهده دارد.

سایر تجهیزات جانبی (شلنگ فشار قوی، نازل فوگ و …)

بسته به نوع و استاندارد سیستم، ممکن است تجهیزات دیگری مانند شلنگ فشار قوی (Hose Reel)، نازل فوگ (Fog Nozzle) برای ایجاد پرده آب و مهار دود، یا آچارهای مخصوص نیز در جعبه وجود داشته باشد.

📖 مطالعه کنید: معرفی انواع کپسول آتش  نشانی ✅​

انواع جعبه آتش نشانی

جعبه‌ها بر اساس نوع نصب و جنس بدنه دسته‌بندی می‌شوند. شناخت انواع جعبه آتش نشانی به انتخاب گزینه مناسب برای معماری ساختمان شما کمک می‌کند:

جعبه آتش نشانی توکار

جعبه آتش نشانی توکار (Recessed) به گونه‌ای طراحی شده که به طور کامل در داخل دیوار قرار می‌گیرد و تنها قاب و درب آن قابل مشاهده است. این مدل ظاهری بسیار شیک و مینیمال دارد و برای فضاهایی مانند لابی‌ها، راهروهای هتل‌ها و ساختمان‌های اداری مدرن که زیبایی بصری اهمیت دارد، ایده‌آل است.

جعبه آتش نشانی روکار

جعبه آتش نشانی روکار (Surface-Mounted) مستقیماً بر روی سطح دیوار نصب می‌شود. نصب این مدل آسان‌تر و سریع‌تر است و معمولاً در پارکینگ‌ها، سوله‌های صنعتی، موتورخانه‌ها و یا در ساختمان‌های قدیمی‌تری که امکان تخریب دیوار وجود ندارد، استفاده می‌شود.

جعبه آتش نشانی استیل (ضد زنگ)

برای محیط‌های با رطوبت بالا (مانند مناطق شمالی یا استخرها)، فضاهای باز، یا محیط‌های صنعتی با مواد خورنده، استفاده از جعبه آتش نشانی استیل (Stainless Steel) ضروری است. این جعبه‌ها در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی مقاومت فوق‌العاده‌ای دارند.

جعبه آتش نشانی تک درب و دو درب

مدل‌های تک درب (Single Door) معمولاً فقط میزبان قرقره و شیلنگ هستند. مدل‌های دو درب (Double Door) فضای بزرگ‌تری دارند و علاوه بر شیلنگ، محفظه‌ای جداگانه برای نگهداری کپسول آتش‌نشانی نیز ارائه می‌دهند.

استانداردها و الزامات نصب جعبه آتش نشانی

نصب جعبه آتش نشانی باید طبق ضوابط و مقررات ملی ساختمان و سازمان آتش‌نشانی انجام شود تا کارایی لازم را داشته باشد.

استاندارد ابعاد و طراحی

استاندارد جعبه آتش نشانی شامل مواردی چون ضخامت ورق بدنه، کیفیت قفل و لولا، و ابعاد جعبه آتش نشانی است. این ابعاد باید به گونه‌ای باشد که قرقره به راحتی بچرخد و شیلنگ بدون مانع خارج شود.

ارتفاع و محل مناسب نصب در ساختمان

جعبه‌ها باید در مکان‌های قابل دسترس، کاملاً در معرض دید و بدون هرگونه مانع در مقابل آن‌ها نصب شوند. راهروها، پاگردها، ورودی‌های ساختمان و نزدیک درهای خروج اضطراری، بهترین مکان‌ها هستند. ارتفاع استاندارد نصب معمولاً به گونه‌ای است که مرکز جعبه یا شیر اصلی در ارتفاعی حدود ۱۱۰ تا ۱۳۰ سانتی‌متر از کف تمام‌شده قرار گیرد.

نکات ایمنی در نصب

اطمینان از اتصال صحیح به شبکه آب آتش‌نشانی (تر یا خشک)، تست فشار آب و نصب علائم راهنمای واضح در کنار جعبه از نکات حیاتی در هنگام نصب است.

ابعاد و مشخصات فنی جعبه آتش نشانی

مشخصات فنی جعبه آتش نشانی شامل موارد متعددی است. ابعاد جعبه آتش نشانی بسیار متنوع است اما ابعاد رایج معمولاً شامل اندازه‌هایی مانند ۷۰×۶۰ سانتی‌متر، ۸۰×۶۰ سانتی‌متر یا ۹۰×۸۰ سانتی‌متر برای مدل‌های دو درب است. عمق جعبه نیز معمولاً بین ۱۸ تا ۲۰ سانتی‌متر متغیر است. جنس بدنه (Body Material) اغلب از ورق فلزی (فولادی) با پوشش رنگ الکترواستاتیک (معمولاً قرمز) یا ورق استیل ضد زنگ است.

قیمت جعبه آتش نشانی و عوامل مؤثر بر آن

قیمت جعبه آتش نشانی ثابت نیست و به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد. شناخت این عوامل مؤثر بر قیمت جعبه آتش نشانی به شما در مدیریت بودجه کمک می‌کند:

جنس بدنه (فلزی یا استیل)

به طور قابل توجهی، جعبه‌های استیل ضد زنگ به دلیل متریال گران‌تر، قیمت بسیار بالاتری نسبت به مدل‌های فلزی رنگ‌شده دارند.

سایز و ابعاد

هرچه ابعاد جعبه بزرگ‌تر باشد، مواد اولیه بیشتری مصرف کرده و قیمت آن بالاتر خواهد بود.

برند و کیفیت تولید

برندهای معتبر که از ورق‌های با ضخامت بالاتر، قفل و لولاهای باکیفیت‌تر و رنگ کوره‌ای مرغوب استفاده می‌کنند، قیمت بالاتری دارند اما طول عمر و اطمینان بیشتری را تضمین می‌کنند.

تک درب یا دو درب بودن

جعبه‌های دو درب که فضای بیشتری برای کپسول فراهم می‌کنند، معمولاً گران‌تر از مدل‌های تک درب هستند.

راهنمای خرید جعبه آتش نشانی

هنگام خرید جعبه آتش نشانی، شما در حال سرمایه‌گذاری روی ایمنی هستید. این راهنمای خرید جعبه آتش نشانی را مد نظر داشته باشید:

نکات مهم هنگام خرید (کیفیت، گارانتی، استاندارد)

کیفیت ساخت بدنه را بررسی کنید؛ لبه‌ها نباید تیز باشند، لولاها باید روان و محکم باشند و پوشش رنگ باید یکنواخت باشد. حتماً از فروشنده در مورد گارانتی و مطابقت محصول با استانداردهای آتش‌نشانی سوال کنید.

تفاوت خرید آنلاین و حضوری

خرید حضوری به شما امکان لمس و بررسی فیزیکی کالا را می‌دهد. در مقابل، خرید آنلاین امکان مقایسه سریع‌تر مدل‌ها، قیمت‌ها و مشخصات فنی را در زمانی کوتاه فراهم می‌کند.

چرا خرید از فروشگاه معتبر اهمیت دارد؟

تجهیزات ایمنی شوخی‌بردار نیستند. خرید از یک مرکز تخصصی و معتبر تضمین می‌کند که محصولی اصل، استاندارد و باکیفیت دریافت می‌کنید که در لحظه حساس، به درستی عمل خواهد کرد. شرکت‌هایی مانند شرکت ایمن پرتو آریا با ارائه محصولات تایید شده، این اطمینان خاطر را به شما می‌دهند.

جعبه آتش نشانی، فراتر از یک الزام قانونی، یک ابزار حیاتی برای حفظ جان و مال در برابر حریق است. درک اینکه جعبه آتش نشانی چیست، چه کاربردی دارد و انواع آن کدامند، به شما کمک می‌کند تا انتخاب هوشمندانه‌ای برای ساختمان خود داشته باشید. همیشه در نظر داشته باشید که کیفیت را فدای قیمت نکنید و برای خرید جعبه آتش نشانی، به دنبال بهترین جعبه آتش نشانی از تامین‌کنندگان معتبر باشید.

برای دریافت مشاوره تخصصی و خرید جعبه آتش نشانی با بالاترین استانداردهای ایمنی، کارشناسان شرکت ایمن پرتو آریا آماده پاسخگویی به شما هستند. ایمنی خود را به متخصصان بسپارید.