سیستم اطفا حریق اتوماتیک گازی چیست و چگونه کار میکند؟
در این مقاله چه می خوانید؟
آشنایی با سیستم اطفاء حریق گازی اتوماتیک
سیستم اطفا حریق از لحاظ سیال عامل می تواند به چند دسته تقسیم شود:
سیستم اطفا حریق بر پایه آب
سیستم اطفا حریق بر پایه گاز
سیستم اطفا حریق بر پایه فوم
متناسب با تجهیزات موجود در هر فضا، عامل اطفایی مناسب انتخاب میگردد. اطفا حریق گازی برای مکان ها و تجهیزاتی مورد استفاده قرار میگیرد که یا آب و فوم برای تجهیزات مضر است و باعث آسیب به آنها میشود و یا اثر فیزیکی آب باعث از بین رفتن آن میشود. سیستم اطفا حریق گازی به دو صورت دستی و اتوماتیک قابل استفاده است. در حالت دستی که عموما از کپسول های آتش نشانی استفاده میشود افراد باید آموزش های لازم را جهت استفاده از این تجهیزات دیده باشند. در حالت اتوماتیک، سیستم اطفا حریق گازی شامل دو بخش عمده است: بخش سیستم کشف و اعلام حریق و سیستم اطفا حریق گازی.
سیستم اعلام حریق مسئولیت تشخیص حریق و پیاده سازی سناریوهای گام به گام که از قبل تعریف شده اند را دارد. همچنین سیستم اعلام حریق بر طبق فرآیندهایی که از قبل برنامه ریزی شده است باید از وقوع حریق اطمینان پیدا کند؛ این کار به دو دلیل انجام میشود:
- سیستم اطفا حریق گازی هزینه بسیار زیادی دارد و تخلیه آن باید به نحوی باشد که از وقوع حریق و گسترش آن به نحوی که امکان کنترل به صورت دستی وجود ندارد اطمینان حاصل کنیم.
- تجهیزاتی که در اتاق وجود دارند عمدتا باارزش هستند و تخلیه گاز (فارغ از هزینه تخلیه گاز) ممکن است به تجهیزات موجود در محل آسیب برساند.
بنابراین سیستم اعلام حریق معمولا شامل سه مرحله کلی است:
- هشدار اعلام حریق: این مرحله با تشخیص اولین دتکتور، شستی و … در سیستم اعلام حریق اتفاق می افتد. پیاده سازی سناریوهای مربوط به هواساز در این مرحله انجام میشود.
- هشدار تخلیه: این مرحله با فعال شدن زون دوم در سیستم اعلام حریق رخ خواهد داد. هدف از این مرحله، تخلیه افراد از اتاق مطابق دستورالعمل است.
- هشدار شروع اطفا حریق گازی: این مرحله جهت اطلاع رسانی افراد و نیروهای عملیاتی است تا طبق دستورالعمل تمامی فضاها و دربها مسدود گردند و گاز در محل مورد نظر تخلیه شود. پس از تمام شدن زمان انتظار، فقط نیروهای آموزش دیده یا نیروهای عملیاتی با تجهیزات میتوانند وارد اتاق شوند.
شرکت مهندسی ایمن پرتو آریا در زمینه طراحی، تامین و اجرای سیستم اطفا حریق گازی به صورت تخصصی فعالیت می نماید. این شرکت با بهینه سازی و مهیا کردن شرایط جهت پیشنهادات اقتصادی و به صرفه آماده ارائه بهترین پیشنهاد در این زمینه است. جهت مشورت و یا درخواست خرید با شماره 91018567-021 تماس بگیرید.
کاربرد سیستم اطفا حریق اتوماتیک گازی
از نمونه فضاهایی که میتوان از سیستم اطفا حریق گازی استفاده کرد عبارتند از:
صنایع دریایی و هوایی
-
- اتاق موتور
- اتاق نقاشی
- انبار تجهیزات
بیمارستان و آزمایشگاه
-
- اتاق MRI و CT
- اتاق تمیز (Clean Room)
- آزمایشگاه
بخش صنعتی و انرژی
-
- اتاق کنترل
- اتاق تابلوبرق
- اتاق توربین
مراکز پردازش داده
-
- اتاق کامپیوتر
- اتاق سرور
- مرکز کنترل (مانند فرودگاه)
مخابرات
-
- اتاق شبکه مخابرات
- اتاق سوییچینگ
تجهیزات فرهنگی
-
- گالری نقاشی
- موزه
- آثار هنری
حمل و نقل
-
- کشتی های تجاری
- وسایل انتقال تجهیزات
- ماشین های مسابقه
تجهیزات پتروشیمی نفت و گاز
-
- تجهیزات پمپاژ
- اتاق کمپرسور گاز
- سکوهای بهره برداری نفت در دریا
انواع گازها در سیستم اطفا حریق گازی
عامل اطفایی در سیستم های اطفا گازی به دو بخش عمده تقسیم میشود:
دسته اول از سیستم های اطفا حریق گازی با گازهای طبیعی خنثی و بی اثر شروع به کاهش غلظت اکسیژن در محل مورد نظر میکنند و باعث خفه شدن آتش میشوند. این گروه از سیستم های اطفا گازی به طور عمومی برای متصرفین خطرناک هستند و امکان آسیب رسیدن به افراد حاضر در محل وجود دارد. برای درک بهتر این موضوع باید بدانید چنانچه غلظت اکسیژن در یک محل کمتر از 14% باشد آتش شروع به خفه شدن میکند و درصورتیکه غلظت اکسیژن در هر بار تنفس به کمتر از 12% کاهش پیدا کند باعث خفگی انسان خواهد شد. از آنجا که میزان اکسیژن را نمیتوان بصورت کاملا دقیق در سطح پایداری نگهداشت بنابراین همواره این خطر برای افراد حاضر در محل وجود دارد که برای نمونه میتوان سیستم اطفا حریق گازی CO2 را نام برد.
دسته دوم از سیستم های اطفا حریق گازی با گازهای مصنوعی به زنجیره واکنش های احتراق وارد شده و باعث شکستن مثلث حریق میشوند. گازهای مصنوعی فناوری ساخت و ذخیره سازی پیشرفته ای دارند به همین دلیل شرکت های محدودی ارائه کننده این خدمات هستند. همین محدودیت باعث شده است تا قیمت این نوع گاز نسبت به گازهای دسته اول گرانتر باشند. روش کاری این نوع گازها، دخالت در زنجیره واکنش های حریق بوده و می بایست با غلظت مورد نیاز در اتاق موجود باشند. معمولا غلظت این نوع گاز به حدی است که خطری برای انسان از لحاظ اکسیژن نخواهد بود و تنها خطری که ممکن است انسان را تهدید کند تنفس گاز با غلظت های بسیار زیاد است که برای هر نوع گاز متفاوت می باشد که برای نمونه میتوان از سیستم اطفا حریق گازی FM200 و NOVEC1230 نام برد.
متداول ترین نوع سیستم اطفا حریق گازی
در گذشته ای نه چندان دور گازهای رایج در زمینه اطفا حریق گازی، گازهای هالوکربن بودند که پس از ممنوعیت استفاده از این نوع گازها به دلیل اثرات مخرب زیست محیطی گازهای جایگزین تحت عناوین مختلفی از جمله گازهای بی اثر، گازهای تمیز (Clean Agent) و … وارد چرخه صنعت شدند. در خصوص گازهای تمیز استاندارد NFPA2001 تدوین و در اختیار متخصصین قرار داده شد. گاز CO2 همچنان به عنوان یک عامل اطفایی در استانداردها مطرح است و در سیستم های اطفا حریق گازی میتوان از آن استفاده نمود. در این بین گاز HFC-227ea با نام تجاری FM200 که توسط شرکت تولیدکننده Dupont معرفی شده است رایج تر است که در ادامه به بررسی این نوع گاز خواهیم پرداخت. این نوع گاز اسامی دیگری متناسب با شرکت تولیدکننده نیز دارد اما تنها نام علمی آن HFC-227ea می باشد.
این گاز در ابتدا با گرفتن گرما وارد زنجیره واکنش های حریق شده و باعث شکستن مثلث حریق میشود. ماندگاری این گاز در اتاق خطری برای جان انسان ایجاد نمیکند و میتواند در گروه های حریق زیادی شرکت نماید و عامل اطفایی مناسبی شناخته شده است. یکی از مهمترین بخش هایی که در حین طراحی و استفاده از این نوع گاز باید درنظر گرفته شود این است که این نوع گاز برای حریق های عمقی و نفوذی مناسب نبوده و برای فضاهایی که فضای کافی بین تجهیزات (مانند اسناد در اتاق بایگانی) ندارند نمیتواند موثر واقع شود.
سیستم اطفا حریق اتوماتیک گازی چیست و چگونه کار میکند؟
مهمترین فاکتورهایی که در انتخاب گاز عامل جهت سیستم اطفا حریق اتوماتیک گازی باید در نظر داشته باشیم در تصویر زیر مشخص شده است. هر طراحی نیاز دارد تا چهار عامل ایمنی، کاربری فضا، هزینه و محیط زیست را به طور کامل در محاسبات خود لحاظ کند تا به بهترین انتخاب برسد.
ایمنی شامل دو بخش محافظت تجهیزات در برابر حریق و محافظت انسان در برابر تنفس گاز می شود.
هزینه پارامتر مهمی است که باید در دو مرحله مورد بحث و بررسی قرار گیرد: هزینه خرید اولیه تجهیزات، هزینه نگهداری و شارژ مجدد.
- محیط زیست
همانطوری که در جدول زیر قابل مشاهده است گاز FM200 نسبت به گازهای بی اثر که عموما در طبیعت نیز وجود دارند پتانسیل گرمایش و ماندگاری بیشتری در جو دارد. این گاز در تخریب لایه اُزُن بی تاثیر است اما باعث بالا رفتن متوسط دما در جو خواهد شد.
نوع گاز | فاکتور تخریب لایه ازن | پتانسیل گرمایش جهانی | طول عمر در جو |
CO2 | 0 | n.a. | n.a. |
Inergen | 0 | n.a. | n.a. |
IG-55 | 0 | n.a. | n.a. |
Novec1230 | 0 | 1 | 5 روز |
FM-200 | 0 | 3500 | 33 سال |
- ایمنی
پارامتر ایمنی همانطور که گفته شد در دو بخش بررسی میشود. در تصویر زیر هرچقدر نمودار میله ای زرد و قرمز از نمودار میله ای نارنجی و طوسی فاصله داشته باشد (بیشتر باشد) آن گاز حاشیه امنیت بیشتری برای انسان دارد. بر طبق جدول زیر از بین چهار گاز CO2, IG55, Inergen, FM200, NOVEC1230 بیشترین اختلاف در گاز NOVEC1230 دیده میشود. این موضوع در جدول زیر به صورت کمّی قابل مشاهده و بررسی است.
Gas | Design Concentration | NOAEL | LOAEL |
Novec1230 | 4,2% – 5,9% | 10% | >10% |
FM-200 | 6,4% – 9,0% | 9% | 10,5% |
Inergen | 34,2% – 41,2% | 43% | 52% |
IG-55 | 40,3% – 47,5% | 43% | 52% |
CO2 | 35% – 65% | 5% | n.a. |
NOAEL – No observable adverse effect level(سطح بدون تاثیرات مضر قابل مشاهده) | |||
LOAEL – lowest-observed-adverse-effect-level (سطح با تاثیرات مضر قابل مشاهده اندک) |
- کاربری فضا
توانایی اطفا حریق یک گاز در کاربری های مختلف یکسان نیست به همین جهت باید توجه کنیم که آیا استفاده از گاز مورد نظر باعث بروز مخاطرات ثانویه خواهد شد یا خیر. ناحیه سبزرنگ برای حضور انسان ایمن تر و ناحیه قرمزرنگ برای حضور انسان خطر جدی دارد.
-
- هزینه
هزینه در یک سیستم اطفا حریق گازی شامل چند بخش خواهد شد. هزینه گاز، مقدار گاز مورد نظر، فشار کاری سیستم اطفا گازی، طول لوله کشی و پیچیدگی در شبکه لوله کشی سیستم اطفا حریق گازی، زمان نصب و پیچیدگی در تجهیزات سیستم اطفا حریق گازی مهمترین پارامترهایی هستند که در زیرگروه هزینه قرار میگیرند.
آشنایی با سیستم اطفا حریق FM200
همانطور که پیشتر اشاره شد گاز FM200 یکی از گازهای مصنوعی است که بر طبق دسته بندی استاندارد NFPA جزو گازهای پاک (Clean Agent) دسته بندی میشود. اصطلاح رایج سیستم FM200 یا اطفا گازی FM200 به سیستمی از اطفا گازی اتوماتیک تعلق دارد که سیال عامل آن گاز HFC-227EA باشد که نام تجاری این گاز FM200 می باشد.
این گاز در ابتدا با فرآیند گرماگیر سعی در جذب حرارت حریق دارد و بعد از آن وارد زنجیره واکنش های شیمایی حریق میکند اما یکی از مهمترین محدودیت های استفاده از این نوع گاز، حریق های با عمق زیاد است. به دلیل ماهیت عملکرد این نوع گاز، در حریق های عمیق نیاز است تا گاز به محل حریق نفوذ کند و همین عامل باعث میشود میزان غلظت و زمان مورد نیاز جهت اطفا حریق گسترش یابد.
یکی از محدودیت های استفاده از این گاز رعایت موارد مربوط به حوزه بندی فضای مورد نظر است. هر فضایی که نیاز به اجرای سیستم اطفا گازی FM200 را داشته باشد نیاز به حوزه بندی (به معنی دود بندی و هوابندی کامل فضاها و دیوارهای اتاق است) ضروریست. چرا که در هر کاربری (مانند اتاق برق، اتاق سرور یا …) ضریب های متفاوتی برای استفاده از گاز FM200 توصیه شده است. بیشترین ضریب استفاده از گاز FM200 در محیط، 7% از غلظت هوای موجود در اتاق است که در عمل، وجود حفره یا روزنه میتواند باعث خروج این گاز از اتاق شده و عملیات اطفا حریق توسط گاز به درستی انجام نگیرد.
کمترین دمای هوا، کاربری محل مورد استفاده، ارتفاع از سطح دریا و ضرایب اصلاحی در طراحی یک سیستم اطفا گازی مؤثر است. اما آموزش برخورد با سیستم های کنترل کننده اطفا گازی FM200 یک امر ضروری و بسیار مهم در مؤثر واقع شدن این سیستم است. یکی از نکات مهمی که بعد از اطفا حریق توسط گاز FM200 باید توجه داشت این است که این گاز باید حداقل به مدت 10 دقیقه در اتاق باقی بماند. این زمان، زمان مورد نیاز جهت جلوگیری از هرگونه شعله وری مجدد است که بعد از آن نیروهای آموزش دیده می بایست وارد اتاق شوند و سعی در اقدامات ثانویه داشته باشند.
استاندارد NFPA2001: حداقل 85% از گاز تخلیه شده باید به مدت 10 دقیقه در اتاق باقی بماند.
قیمت نصب و طراحی سیستم اطفا حریق گاز fm200
شرکت مهندسی ایمن پرتو آریا با سابقه درخشان خود در طراحی، تامین و اجرای سیستم های اطفا گازی FM200 شما در انتخاب بهترین سیستم از نظر فنی و اقتصادی راهنمایی میکند. جهت مشورت و دریافت قیمت نصب و طراحی سیستم اطفا حریق گاز fm200 با شماره 91018567-021 تماس بگیرید.
✔️پروژه های تکمیل شده سیستم اطفا حریق fm200
- اتاق سرور شرکت مدیران خودرو
- اتاق باتری شرکت مدیران خودرو
- اتاق بایگانی سازمان شهرداری تهران
- اتاق سرور ساختمان اطلس کارگزاری مفید
- اتاق باتری ساختمان اطلس کارگزاری مفید
- اتاق برق ساختمان اطلس کارگزاری مفید
- اتاق سرور ساختمان شریعتی کارگزاری مفید
- اتاق برق ساختمان شریعتی کارگزاری مفید
- اتاق باتری ساختمان شریعتی کارگزاری مفید
- ساختمان های اداری شماره 1 و 2 شرکت بورس کالای ایران (خیابان طالقانی)
پروژه اطفا گازی ساختمان اطلس کارگزاری مفید
پروژه اطفا گازی ساختمان مدیران خودرو
سوالات متداول درباره سیستم اطفا حریق گازی
چه اهمیتی دارد که برای سیستم اطفا حریق اتوماتیک از یک گاز خاص استفاده شود؟
استفاده از گازهای خاص در سیستم اطفا حریق اتوماتیک بسیار مهم است که به طور خاص برای ایجاد حرارت و اکسیژن محدود شده است. گازهایی مانند گاز هالون، گاز کربنیک اسید، و گازهای درگیر کننده هستند که توانایی خاموش کردن حریق را در اثر بریدن زنجیره حرارتی دارند.
سیستم اطفا گازی اتوماتیک چطور کار میکند؟
سیستم اطفا حریق گازی اتوماتیک با استفاده از حسگرهای حرارتی و اختراعی، هنگامی که دمای بیش از حدی را شناسایی می کنند، به طور خودکار فعال می شوند و گاز حاوی فیزیک جاذب در محیط تزریق می شود. این باعث خنک شدن آتش و مهار کردن آن می شود.
سیستم اطفاء گازی اتوماتیک چه توانایی هایی دارد؟
سیستم اطفا حریق گازی اتوماتیک توانایی دارد آتش را بسرعت خاموش کند، منطقه را هر چه سریعتر تهویه کند، خسارات ناشی از آتش سوزی را کاهش دهد و جان مردم را حفظ کند.
چقدر سیستم اطفا حریق گازی اتوماتیک با اطفا حریق حریق دستی متفاوت است؟
یکی از تفاوت های اصلی بین سیستم اطفا حریق گازی اتوماتیک و روش های دستی، سرعت واکنش است. در حالی که سیستم اطفا حریق گازی اتوماتیک به طور خودکار و بلافاصله فعال می شود، افراد برای آتش سوزی دستی نیاز به زمان بیشتر دارند.
آیا سیستم اطفای حریق گازی اتوماتیک در همه محیط ها قابل استفاده است؟
سیستم اطفا حریق گازی اتوماتیک معمولاً در محیط هایی مانند سالن های برق، سرور ها، مراکز داده و سایر محیط هایی که برقراری اتصالات الکتریکی حیاتی استفاده می شود. با این حال، تعبیر و استفاده از سیستم اطفا حریق گازی اتوماتیک باید بر اساس نیاز و استانداردهای مربوطه هر محیطی تعیین شود.
محاسبه آنلاین مقدار گاز مورد نیاز اطفا حریق گاز FM200
سلام وقت بخیر شما در زمینه خرید سیستم اطفای حریق fm-200 هم مشاوره دارید؟ خودتون دارید این سیستم رو؟
سلام، بله حتما. ما هم خدمات مشاوره برای خرید سیستم اطفای حریق fm-200 و هم نصب و اجرای اطفا گازی fm200 را داریم.
لطف کنید یا شماره خودتون رو داخل کادر دایره سبز پایین سایت برای تماس کارشناسای ما قرار بدید و یا با شماره های موجود در سایت تماس بگیرید که بتونیم دقیق تر صحبت کنیم.